Cellulit to defekt estetyczny występujący niezależnie od masy ciała. Spowodowany jest nierównomiernym rozłożeniem i budową tkanki tłuszczowej pod skórą. Wygląd przypominający skórkę pomarańczy wynika z tego, że tkanka tłuszczowa podzielona jest przegrodami łącznotkankowymi.
Napinanie skóry sprawia, że depozyty tkanki tłuszczowej zaczynają wystawać ponad powierzchnię skóry niczym gałki lodów. Pod wpływem hormonów żeńskich przegrody łącznotkankowe mają tendencje do włóknienia (twardnienia), a czasem nawet przyrośnięcia do skóry.
Formy cellulitu
Najcześciej cellulit przyjmuje formę mieszaną, spowodowaną po trochu każdą z poniższych postaci:
-
cellulit wodny (obrzękowy, związany z zastojem wody –tkanka tłuszczowa wyłapuje wodę),
-
cellulit tłuszczowy (dotyczy osób z nadwagą lub miejscowego nagromadzenia tkanki tłuszczowej),
-
cellulit łącznotkankowy (przegrodowy, nawet u szczupłych osób, spowodowany przyrośnięciem przegród łącznotkankowych do skóry).
Cellulit niestety pogłębia się z wiekiem, gdyż tkanka tłuszczowa również się starzeje.
Badanie USG cellulitu w Klinice Belvedere
Badanie ultrasonograficzne jest szczególnie pomocne w diagnostyce cellulitu i ocenie jego zaawansowania. Wykonuje się je korzystając ze specjalistycznych sond pozwalających uwidocznić naskórek, skórę właściwą, tkankę podskórną, a także głębiej położone narządy. Na szczególną uwagę zasługuje badanie USG-Doppler umożliwiające zobrazowanie przepływu krwi, co pozwala na ocenę uszkodzeń mikrokrążenia żylnego i tętniczego, będące podstawą diagnostyki PEFS zarówno jako badanie przesiewowe, jak i dodatkowe.
Przyczyny postawania cellulitu
Terminu „cellulit” po raz pierwszy użyto w 1920 roku – przez sto lat zaistniało wiele hipotez powstawania nieestetycznej „skórki pomarańczy”. Obecnie termin „cellulit” zastąpiony został przez PEFS (Panikulopatia Obrzękowo-Zwłóknieniowo-Stwardnieniowa).
-
Przyczyny naczyniowe - podstawowy patomechanizm powstawania cellulitu obrazuje teoria naczyniowa. Zakłada ona tworzenie się obrzękowo-włóknisto-stwardnieniowych zmian w obrębie tkanki podskórnej. Poszczególne składowe: obrzęk, włóknienie i stwardnienie - ułożone są niczym domino – zaistnienie danej sytuacji pociąga za sobą wystąpienie pozostałych. Za punkt wyjścia genezy cellulitu uważana jest niewydolność układu żylnego kończyn dolnych, zaburzenia mikrokrążenia i funkcji układu chłonnego. Zastój w naczyniach powoduje wzrost przepuszczalności ich ścian prowadząc do ucieczki płynu z naczyń i gromadzenia się go w przestrzeni międzykomórkowej, co obserwujemy jako obrzęk. Obrzmienie tkanek utrudnia przepływ krwi, dochodzi co dysfunkcji transportu substancji odżywczych do komórek i odbioru zbędnych produktów przemiany materii. Niechciane metabolity gromadzą się w komórkach tłuszczowych prowadząc do ich przerostu i proliferacji. W przeładowanej tłuszczami tkance zachodzi przebudowa – włókna kolagenu zaczynają układać się wokół skupisk adipocytów, co skutkuje pojawieniem się na skórze dołeczków i wybrzuszeń tworzących tzw. „skórkę pomarańczową”. Postępujące zwyrodnienie tkanki podskórnej powoduje dalsze odkładanie się złogów białkowych prowadząc do powstania stwardnień i guzków mogących uciskać otaczające je naczynia i nerwy wywołując dolegliwości bólowe. Objawami cellulitu będzie więc nie tylko przypominająca powierzchnię pomarańczy nierówność skóry, lecz także jej grudkowatość, obecność wgłębień, zmiana koloru, pojawienie się mikrożylaków, teleangiektazji (pajączków naczyniowych), czy obecność rozstępów. Należy jednak zaznaczyć, że PEFS nie pojawia się z dnia na dzień – to proces długotrwały, trwający miesiące, a nawet lata.
-
Przyczyny estrogenowe – „być kobietą” - kto nigdy, choć przez chwilę, nie narzekał na swoją płeć niech pierwszy rzuci kamieniem. PEFS jest problemem typowo kobiecym, co więcej uważa się, że dotyczy on aż 80-90% kobiet powyżej 20 roku życia. Dlaczego mężczyźni nie mają cellulitu? Z wyjaśnieniem tego zjawiska spieszy jedna z teorii powstawania PEFS – teoria hormonalna. Za główny czynnik powstawania cellulitu wskazuje ona hiperestrogenizm, a szczególnie wysoki poziom estrogenów przy jednocześnie niskim poziomie progesteronu. Warunki te mogą pojawić się np. na początku cyklu miesiączkowego, w okresie dojrzewania, czy w ciąży. Nadmiar estrogenów wpływa na naczynia krwionośne poszerzając je i zwiększając ich przepuszczalność. Skutkuje to obrzękiem i pociąga za sobą omówioną we wcześniejszym akapicie kaskadę zjawisk. Co więcej, estrogeny wpływają na lipogenezę stymulując odkładanie tłuszczu i zwiększają retencję wody. Obładowane kwasami tłuszczowymi adipocyty powiększają się, co dodatkowo pogarsza mikrocyrkulację krwi i nasila zaburzenia w wymianie składników odżywczych, potęgując efekt domina.
-
Przyczyny zapalne - z kolei teoria zapalna podkreśla rolę metaloproteinaz tkankowych – enzymów biorących udział w złuszczaniu endometrium w czasie miesiączki. Uszkadzają one tkanki dolnych warstw skóry właściwej, co skutkuje pojawieniem się stanu zapalnego i włóknieniem.
-
Przyczyny genetyczne - ziarnko kobiecej goryczy dorzuca teoria genetyczna – wskazuje ona na odmienną budowę tkanki podskórnej kobiet niż mężczyzn, sprzyjającą powstawaniu cellulitu. Odmienny jest bowiem przebieg przegród łącznotkankowych w obrębie tkanki tłuszczowej.
Etapy progresji cellulitu
Wyróżniamy 4 stadia rozwoju cellulitu:
-
Stadium 0 to brak cellulitu – nierówności nie pojawiają się nawet przy uciśnięciu skóry.
-
Stadium 1 charakteryzuje pojawianie się niewielkich nierówności przy uciśnięciu skóry lub podczas napinania mięśni widoczne szczególnie na pośladkach.
-
W Stadium 2 niewielkie nierówności na skórze pojawiają się bez napinania mięśni, przy ich spięciu stają się one wyraźne.
-
Stadium 3 wiąże się z występowaniem bardzo wyraźnych nierówności niezależnie od napięcia mięśni. W tym stadium mogą występować podskórne, bolesne guzki.
Istnieje również tzw. cellulit fałszywy nabyty, który objawia się wybrzuszeniem górnej części ud pod pośladkami. Powstaje on gdy zwiotczały, opadający mięsień pośladkowy uciska na zlokalizowaną tuż pod nim tkankę tłuszczową uda.
Objawy cellulitu i rozpoznanie
W przypadku podejrzenia PEFS należy ocenić sprawność i funkcjonowanie układu żylnego oraz chłonnego. W tym celu stosuje się najczęściej badanie ultrasonograficzne z funkcją Dopplera. Za istotne uważa się także obciążenia genetyczne i środowiskowe. W diagnostyce PEFS szczególną uwagę powinny zwrócić objawy niewydolności żylnej, takie jak obrzęk kostek, uczucie ciężkości nóg, kurcze nocne i dzienne, teleangiektazje, żylaki, zaburzenia czucia, powiększone naczynia krwionośne piersi, bolesność, obrzęk piersi, przeczulica oraz zespół napięcia przedmiesiączkowego. W czasie badania pacjenta ocenie podlega skóra – jej nierówności, teleangiektazje, żylaki, poszerzone naczynia skórne, rozstępy, blizny, przebarwienia i ogniska zaniku skórnego. Szczególnie niepokojące są zmiany zabarwienia skóry, mogące świadczyć o przebudowie tkanki łącznej i zwężeniu drobnych tętnic – skóra staje się wówczas szarożółtawa, a także osłabym ukrwieniu i zastoju krwi – w przypadku skóry bladej, zasinionej, marmurkowatej.
Czym różni się lokalny nadmiar tkanki tłuszczowej od cellulitu?
Powstawanie cellulitu jest procesem przewlekłym i postępującym. Zapoczątkowany obrzękiem proces zwłóknienia i stwardnienia obejmuje nie tylko podskórną tkankę tłuszczową, lecz również układ krwionośny i limfatyczny. W przypadku wystąpienia zaawansowanych, nieodwracalnych zmian wyleczenie całkowite nie jest możliwe, dlatego ważne jest wczesne rozpoznanie i wdrożenie leczenia.
Lokalny nadmiar tkanki tłuszczowej jest zmianą dużo łagodniejszą, objawiającą się miejscowym nagromadzeniem adipocytów w okolicy podbródka, brzucha, ud, czy bocznych części pleców. W przeciwieństwie do PEFS nie wiąże się z występowaniem obrzęku – nie skutkuje pojawieniem się zmian naczyniowych, ani degeneracyjnych. W przypadku lokalnego nadmiaru tkanki tłuszczowej złoty standard leczenia stanowi adipocytoliza oraz liposukcja. W cellulicie stanowią one terapię drugiego rzutu.
Terapia cellulitu w Klinice Belvedere
W leczeniu cellulitu zastosowanie znalazły zabiegi flebologiczne oraz zabiegi z zakresu medycyny estetycznej, jak również wdrożenie odpowiedniego leczenia aparaturowego, zmiana diety oraz modyfikacja stylu życia. Zachęcamy do zapoznania się z naszą ofertą leczenia cellulitu. Cellulit – Autorski program zabiegowy na cellulit Bye Cellulite w Klinice Belvedere