Żylaki sromu to poszerzenia żył zlokalizowanych w obrębie warg sromowych mniejszych i większych stanowiących część zewnętrzną żeńskich narządów płciowych.
Występują najczęściej u pacjentek z żylakami miednicy (22-34%) i u kobiet w ciąży (18-22%, gdzie szczyt zapadalności przypada na drugi trymestr drugiej ciąży).
Rzeczywista częstość ich występowania jest trudna do dokładnego oszacowania, ponieważ często pozostają one nierozpoznane z uwagi na nietypową lokalizację, niebadanie ciężarnych pacjentek w pozycji stojącej, niechęć kobiet do konsultacji lekarskich w tym zakresie i nieobecność dodatkowych objawów.
Żylaki sromu najczęściej ustępują samoistnie w ciągu miesiąca od porodu, jednak u części pacjentek (4-8%) może dochodzić do ich przetrwania, a nawet powiększenia się w okresie poporodowym.
Występowanie żylaków krocza i sromu związane jest ze wzrostem ryzyka incydentów zatorowo-zakrzepowych, dyspareunią (bólem w trakcie współżycia) i wulwodynią (odczuciem bólu i dyskomfortu okolic intymnych u kobiet).
Patogeneza
Podstawę anatomiczną występowania żylaków krocza stanowi obecność połączeń pomiędzy żyłami narządów płciowych zewnętrznych i miednicy. Naczynia żylne sromu dostarczają krew do żył sromowych zewnętrznych i wewnętrznych, które spływają do żyły odpiszczelowej i żyły biodrowej wewnętrznej. Żyły warg sromowych większych i mniejszych połączone są anastomozami ze splotem żylnym maciczno-pochwowym. Ponadto komunikacjęich z żyłami miednicy zapewnia między innymi żyła zasłonowa i żyła biodrowa okalająca powierzchowna.
W czasie ciąży wzrasta ilość krwi krążącej. Rozwój płodu pociąga za sobą wzrost objętości macicy, która zaczyna uciskać sąsiadujące tkanki zwiększając zastój krwi i spowalniając jej cyrkulację. Przepełnione krwią naczynia żylne poszerzają się i uwypuklają tworząc żylaki. Proces ten ułatwiają związane z ciążą wahania poziomów estrogenu i progesteronu powodujące relaksację ścian naczyń.
Objawy
Żylaki sromu mogą być zlokalizowane zarówno na wargach sromowych większych, jak i mniejszych. Zmiany te objawiają się występowaniem miękkich, sino-niebieskich, krętych żył uwypuklających się nad poziom skóry. Najczęściej stanowią jedynie z defekt kosmetyczny, niewywołując dolegliwości.U części kobiet moją jednak powodować objawy takie jak poczucie napięcia, dyskomfortu, ciężkości, pełności i bólu miejsc intymnych, dyskomfort w czasie chodzenia, ból przy współżyciu i świąd. Do zakrzepicy żylaków sromu i krwawień dochodzi rzadko. Żylaki sromu mogą stanowić zarówno problem izolowany, jak i wiązać się z obecnością żylaków w innych lokalizacjach.
Diagnostyka
Żylaki sromu rozpoznawane są na podstawie badania lekarskiego i danych z wywiadu. Konieczne może okazać się wykonanie badania USG, które umożliwi specjaliście zidentyfikowanie patologicznie poszerzonych żył i ocenę zaawansowania procesu. Badanie ultrasonograficzne pozwala na identyfikację zakrzepów, a także rozpoznanie zastoju i nieprawidłowego przepływu krwi.
W niektórych przypadkach lekarz może zlecić wykonanie dodatkowych badań takich jak: angio-CT, angiografia rezonansu magnetycznego (MRI) i selektywna wenografia.
Leczenie specjalistyczne w Klinice Belvedere
Leczenie specjalistyczne w Klinice Belvedere żylaków krocza i sromu obejmuje:
- Skleroterapię
- Echosklerozę (skleroterapia z zastosowaniem ultradźwięków)
- Flebektomię (usunięcie nieprawidłowej żyły)
- Embolizację przezcewnikową